Kamervragen over ontwikkelingen Samen naar School-klassen
Het sluiten van de Samen naar School-klas in het voortgezet onderwijs in Apeldoorn was voor Lisa Westerveld (GroenLinks/PvdA) aanleiding om Kamervragen te stellen: Wat doet het ministerie om Samen naar School-klassen juist open te houden en te bevorderen? En hoe staat het eigenlijk met het aantal Samen naar School-klassen?
Het aantal Samen naar School-klassen groeit
Het aantal Samen naar School-klassen groeit gestaag. In september 2023 opende de 50e Samen naar School-klas en nu – twee jaar later – zijn er 64 klassen verdeeld over 37 gemeentes. Er zijn 47 klassen in het primair onderwijs, 13 in het voortgezet en 4 klassen in het beroepsonderwijs. En voor het komende jaar ondersteunt Stichting het Gehandicapte Kind alweer 13 nieuwe initiatiefnemers die een Samen naar School-klas willen starten.
Scholen en samenwerkingsverbanden nemen vaker het initiatief
Naast Samen naar School-klassen die gestart worden door ouders, worden er steeds vaker klassen gestart door schooldirecteuren die leerlingen met een grotere zorg- en onderwijsbehoefte op hun eigen school willen behouden. Dit geldt bijvoorbeeld voor De Bongerd in Zutphen, maar ook bij De Imenhof in Losser. Daarnaast onderzoeken steeds meer samenwerkingsverbanden de mogelijkheden van Samen naar School als inclusieve oplossing in hun regio.
Van visie naar praktijk: waarom Samen naar School niet eenvoudig is
Ondanks deze goede ontwikkelingen blijft het starten van een Samen naar School-klas en deze duurzaam laten bestaan niet eenvoudig. Zelfs als de school, het samenwerkingsverband en de gemeente dit eigenlijk heel graag willen. De grootste bottleneck: in elke regio moeten deze drie partijen voor een Samen naar School-klas een intensieve samenwerking opzetten om de vaak complexe combinatie van onderwijs en zorg te organiseren. Ze kennen echter alle drie eigen financieringsstromen, eigen regelgeving en eigen inspecties. In die context hangt inclusief onderwijs, waar een Samen naar School-klas een erkend goed voorbeeld van is, nog te vaak af van individuele bestuurders die hun nek uitsteken omdat ze staan voor inclusief onderwijs.
Samen naar School in het voortgezet onderwijs extra lastig
Kinderen in een Samen naar School-klas in het primair onderwijs kunnen gewoon op de reguliere basisschool worden ingeschreven. Voor kinderen in Samen naar School-klassen in het VO-school kan dit in theorie ook, maar in de praktijk zijn er nog veel belemmeringen. Stichting het Gehandicapte Kind heeft samen met OOG voor onderwijs en jeugd in opdracht van het Steunpunt Passend Onderwijs en het ministerie van OCW een verkenning gedaan naar wat een eenvoudige inschrijving in het VO op dit moment in de weg staat. Vervolgstappen hierin worden in de komende maanden genomen.
Wat moet er gebeuren?
Om alle kinderen samen naar school te laten gaan in hun eigen buurt zijn op korte termijn drie dingen van belang. Ten eerste moet er een gelijkwaardige samenwerking komen tussen de onderwijspartijen, de zorgpartijen en de gemeente. Ten tweede moet er een eenduidig en landelijk financieringssysteem komen waarin Jeugdwet, WLZ en onderwijsondersteuning samenkomen. En tenslotte moeten de samenwerkende partijen verlost worden van de gefragmenteerde regelgeving door één wettelijk basis te kiezen voor inclusieve initiatieven.