Wetenschappelijk onderzoek naar Samen naar School

Onderzoek

Het effect van Samen naar School

Voor ouders en begeleiders van kinderen die naar de Samen naar School klas gaan, is er geen twijfel over mogelijk: zij ervaren dat Samen naar School ervoor zorgt dat hun kinderen overdag alerter zijn en ’s nachts beter slapen. In de praktijk zien zij dat hun kinderen grote sprongen in hun ontwikkeling maken, doordat zij veel leren van leeftijdsgenootjes zonder beperkingen en doordat er veel persoonlijke aandacht is voor hun kind.

Deze ervaringen uit de praktijk worden nog niet door wetenschappelijk onderzoek onderbouwd. Hierin komt binnenkort verandering. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) voert nu een door NSGK ondersteund onderzoek uit. Zij onderzoekt wat de meetbare effecten van Samen naar School zijn op de ontwikkeling van kinderen met ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen en op de tevredenheid van hun ouders en begeleiders, en welke factoren daaraan bijdragen. Ook onderzoekt de RUG op welke wijze het project de houding van andere direct betrokkenen beïnvloedt, zoals van leerkrachten, leerlingen en ouders van de basisschool, ten opzichte van kinderen met ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen.

Het vaststellen van de succesfactoren en het effect van Samen naar School is belangrijk om verdere integratie van kinderen met ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen in Nederland te bevorderen. Bovendien kunnen door het onderzoek ook andere, soortgelijke projecten, leren en profiteren van de ervaringen van het Samen naar School project.

Bij de uitvoering van het onderzoek zijn betrokken: Dr. Ineke Haakma (post-doc onderzoeker), Dr. Anke de Boer (universitair hoofddocent), Prof. dr. Annette van der Putten (hoogleraar) en Prof. dr. Alexander Minnaert (hoogleraar), allen werkzaam bij de basiseenheid Orthopedagogiek van de Rug. Zij hebben hun sporen verdiend in orthopedagogisch onderzoek en hebben verschillende wetenschappelijke publicaties op hun naam staan.

Voor het onderzoek is een begeleidingsgroep opgericht, bestaande uit mensen met expertise op het snijvlak van onderwijs en kinderen met een ernstig meervoudige beperking. Met deze begeleidingsgroep worden regelmatig bijeenkomsten gehouden om zodoende de voortgang van het onderzoek en de terugkoppeling van de uitkomsten te bespreken. De begeleidingsgroep bestaat uit Mia Nijland (Platform EMG), Sabina Kef (Vrije Universiteit), Roeland Vollaard (Klas op Wielen), Marjon de Vries (st. Bram), Joke Visser (projectleider Samen naar School) en Nicole Franssen (NSGK).

Hoe start je een klas?

In opdracht van NSGK is in 2017 onderzoek gedaan naar de opstartfase van Samen naar School klassen. Het onderzoek werd uitgevoerd door Nádja Broehuizen en Iris de Vries, studenten Sociaal Pedagogisch Hulpverlening (SPH) aan de HAN in Nijmegen. Zij interviewden initiatiefnemers van Samen naar School klassen over de weg die zij hebben bewandeld om hun klas te realiseren. En wat zij nodig hebben bij het opzetten van een nieuwe Samen naar School klas. Deze kennis hebben zij gebruikt om een eerste aanzet te maken van een concrete tool die nieuwe initiatiefnemers in dit proces ondersteunt. De toolkit zal uiteindelijk gaan bestaan uit 10 bouwstenen.

Pionier in onderwijs

Onderwijskundige Emiel de Jager was onder de indruk van de samenwerking tussen zorg en onderwijs in de Samen naar School klassen. Reden voor hem om die samenwerking nader te onderzoeken. Hij sprak met Samen naar School-initiatiefnemers en met de schoolleiders van de scholen die zo’n klas binnen hun muren hebben. Opvallend vond hij vooral de waardering binnen deze scholen voor verschillen tussen kinderen. De scholen gaan ervan uit dat kinderen zich zowel didactisch als pedagogisch beter ontwikkelen als ze leren omgaan met kinderen die ‘anders’ zijn. De scholen met een Samen naar School klas richten zich dus op de totale ontwikkeling, wat volgens De Jager een pioniersrol is in een tijd waarin leren steeds meer beperkt lijkt tot rekenen en taal. Bijkomend voordeel van de Samen naar School aanpak is volgens De Jager dat de werklast van de leerkracht wordt verminderd doordat collega’s van de Samen naar School klas meewerken op de werkvloer van de school.

Wetenschappelijk onderzoek naar Samen naar School
11/09/2019
Joke Visser